İşlem yapılıyor, lütfen bekleyin...

Hizmette 10+ Yıl ve binlerce müşteri memnuniyeti... | %100 doğru kaynak | %100 memnuniyet | %100 mezuniyet |

Netsorular.com
ATA AÖF - SAĞLIK HUKUKU 1. ÜNİTE DERS ÖZETİ
1. ÜNİTE - SAĞLIK HUKUKU İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR Sağlık Hukuku Sağlık hukuku, sağlık hizmetlerini talep edenler ve sağlık hizmeti veren kişi ve kurumlar arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk dalıdır. Ülkemizde 01.08.1998 tarih ve 23420 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hasta Hakları Yönetmeliği hasta kavramını “sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan kimsedir.

1. ÜNİTE - SAĞLIK HUKUKU İLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

Sağlık Hukuku

Sağlık hukuku, sağlık hizmetlerini talep edenler ve sağlık hizmeti veren kişi ve kurumlar arasındaki ilişkileri düzenleyen hukuk dalıdır.

Ülkemizde 01.08.1998 tarih ve 23420 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Hasta Hakları Yönetmeliği hasta kavramını “sağlık hizmetlerinden faydalanma ihtiyacı bulunan kimsedir.

Genel Sağlık Sigortası

Kapsamının dışında kimsenin kalmamasının sağlanmaya çalışıldığı sigortadır. Zorunlu sigortaya tabi olmadan, prim ödeyerek, devlet kaynaklarından faydalanmayı sağlar.

Devletin yetkili organları tarafından çıkarılan ve yürürlükte bulunan hukuk kurallarının bütününe hukuk dilinde “pozitif hukuk” adı verilmektedir.

Pozitif hukuk; anayasa, kanun, uluslararası antlaşma, tüzükler ve yönetmeliklerden oluşur. Bu kaynaklar hukuk düzeninde yan yana veya rastgele bir şekilde bulunmazlar. Yazılı kaynaklar arasında bir hiyerarşi yani astlık- üstlük ilişkisi mevcuttur. Her yazılı hukuk kaynağı kendinden önce bulunan kaynağa dayanır ve dayanağı olan kaynağa aykırı olmamalıdır. Normlar Hiyerarşisi adı verilen bu sisteme göre kanunlar kendilerinden bir üst kademede bulunan anayasaya aykırı olamazlar. Bu anlamda birçok ülkenin, anayasasına diğer yazılı hukuk kurallarına hukuki açıdan daha yüksek bir statü verdiğinin ifade edilmesi mümkündür. Her kaynak, kendisinden önceki kaynağa nazaran daha ayrıntılı hükümlere sahiptir. Anayasa bu hiyerarşik düzen içinde en üst katmanda bulunur. Anayasadan sonra sırasıyla kanun (yasa), kanun gücünde olan diğer kaynaklar (kanun hükmünde kararname ve uluslararası antlaşma), tüzükler ve yönetmelikler yer alır

Sağlık Hukukunun Kaynakları

  • Uluslararası sözleşmeler ve belgeler
  • Anayasa
  • Kanunlar
  • Tüzükler
  • Yönetmelikler
  • Yargısal içtihatlar

Sağlık personeli kavramı ise; doktorlar, diş hekimleri ve yardımcı sağlık personelini kapsayan bir kavramdır.

Türkiye’de doktorluk yapabilmek için 1219 sayılı Tababet Ve Şubatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun bazı koşullar öngörmektedir. Bu şartlar;  Türk vatandaşı olmak, Tıp fakültesini bitirmek ve diplomayı Sağlık Bakanlığına tasdik ve tescil ettirmek, Tabip odasına kayıt olmak, Hekimlik mesleğini yapmasına geçici veya sürekli bir engel hâli bulunmamaktır.

Diş hekimleri de aşağıdaki şu özellikleri taşımalıdır:  Türk vatandaşı olmak, Diş Hekimliği Fakültesi diplomasına sahip olmak, Diş Hekimleri Odasına kayıtlı bulunmak, Diş Hekimliği mesleğinin icrasına geçici veya sürekli engel hali bulunmamak

Yardımcı sağlık personeli ise ebe, hemşire ve hastabakıcılardan oluşmaktadır.

Türkiye dâhilinde ebelik sanatını icra için Türk olmak ve Tıp Fakültesi Kabile Mektebinden veya Sıhhiye ve Muaveneti İçtimaiye Vekâleti tarafından küşat ve idare edilen ebe mekteplerinden bir şahadetname sahibi bulunmak ve bu şahadetname mezkûr vekâletçe tasdik ve tescil edilmiş olmak lâzımdır.

Hemşire, TDK'ya göre; “Mesleki eğitim almış, hekimle iş birliği yaparak hastaya bakan sağlık çalışanına” verilen  isimdir.

2 Mart 1954 tarihli 8647 sayılı Resmî Gazete'ye göre hemşireliğin tanımı şöyledir: “Türkiye’de üniversitelerin hemşirelik ile ilgili lisans eğitimi veren fakülte ve yüksekokullarından mezun olan ve diplomaları Sağlık Bakanlığınca tescil edilenler ile öğrenimlerini yurt dışında hemşirelik ile ilgili, devlet tarafından tanınan bir okulda tamamlayarak denklikleri onaylanan ve diplomaları Sağlık Bakanlığınca tescil edilenlere hemşire unvanı verilir.”

Hekimin tedavi ile ilgili buyruklarını yerine getirip hastaya bakan, hemşirelere yardım eden kimseye hastabakıcı denir.

Sağlık Mevzuatı

Sağlık mevzuatı yani sağlık alanının yazılı hukuk kuralları:

  • Kanun
  • Kanun hükmünde kararname
  • Tüzük
  • Yönetmelik
  • Yönerge
  • Genelge
  • İdari metinler

Tedavi

Hastalık sayılan bozuklukları gidermek veya azaltmak için yapılan tıbbi, psikolojik ve cerrahi çalışmalardır.

Ceza

Suç adı verilen hukuka aykırılıklar için öngörülen yaptırımlardır.

Sorumluluk

Kişinin davranışlarının veya yetki alanına giren olayların sonuçlarını üstlenmesidir.

Sağlık kuruluşlarının reklamlarına ilişkin düzenlemelere bakıldığında 1219 sayılı Tababet ve Şubatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun'un 24’üncü maddesinde, "İcrayı sanat eden tabipler hasta kabul ettikleri mahal ile muayene saatlerini ve ihtisaslarını bildiren ilanlar tertibine mezun olup diğer suretlerle ilan, reklam ve saire yapmaları memnudur." hükmü ile konu düzenlenmiştir. Bu kanunu takiben Tıbbi Deontoloji Nizamnamesinin 9. ve 39. maddelerinde konu ile ilgili bir düzenlemeler mevcuttur.

  Tıbbi Deontoloji Nizamnamesinin 9’uncu maddesinde “Tabip ve diş tabibi, gazete ve sair neşir vasıtaları ile yapacağı ilanlarda ve reçete kâğıtlarında ancak ad ve soyadı ile adresini, Tababet İhtisas Nizamnamesine göre kabul edilmiş olan ihtisas şubesini, akademik unvanını ve muayene gün ve saatlerini yazabilir.” denilmektedir.

 39’uncu maddesinde de, "Tabip ve diş tabibi, meslektaşlarının hastalarını elde etmeğe matuf hareket ve teşebbüslerde bulunamaz." hükümleri sevk olunmuştur

  Sağlık alanında çıkarılmış bulunan yönetmeliklerde ortak olan hususlar;

  Sağlık kuruluşları tarafından, tıbbi deontoloji ve meslek etiği kurallarına aykırı,

 İnsanları yanıltan, yanlış yönlendiren, talep oluşturmaya yönelik,

 Doğruluğu bilimsel olarak kanıtlanmamış veya yerleşik tıbbi metot hâline gelmemiş uygulamalara dayalı tanıtım yapılamayacağı,

 Yalnızca ruhsatında kayıtlı hizmet alanlarına ilişkin bilgilendirme yapılabileceği, 

 Bunun dışında her türlü basılı ve görsel yayınlarda reklam yapılamayacağına ilişkin düzenlemelerdir.

İlaç

Dünya Sağlık Örgütü’ne göre ilaç; fizyolojik sistemleri veya patolojik durumları, alanın yararı için değiştirmek veya incelemek amacıyla kullanılan veya kullanılması öngörülen bir madde veya üründür.

İLAÇ ÜRETİCİSİNİN SORUMLULUĞU

İlaçların sebep olduğu zararlardan öncelikle ilaç üreticisi sorumludur. Öte yandan kısa zamanda görülemeyen etkiler için de ilaç üreticisinin sorumluluğu devam edecektir. İlacın sağlık açısından zararlı olduğu tespit edildiğinde ilaç üreticisi ilacı piyasadan çekmekle de yükümlü olacaktır.

İlaçların reklamına ilişkin olarak 6112 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanun’da da mevcut olan hükümler vardır. Kanunun 11. maddesinin 2, 3 ve 4. Fıkralarında reçeteli ve reçetesiz ilaçlara ilişkin şu düzenlemeler mevcuttur:

“(2) Reçeteye tabi ilaçlar ve tedaviler hakkında ticari iletişim yapılamaz.

(3) Reçeteye tabi olmayan ilaçlar ve tedavilerin reklamları dürüstlük ilkesi çerçevesinde, gerçeği yansıtan ve doğrulanması mümkün unsurlardan oluşacak şekilde hazırlanır. (4) İlaçlar ve tıbbi tedaviler için tele-alışverişe izin verilemez.” Bu kurallara uygun olarak yapılmayan tanıtımlar Reklam Kurulunca incelenerek çeşitli yaptırımlara tabi tutulabilirler.

Karar Örneği( ders kitabınızda yer alan diğer örnekleri inceleyiniz).

2008/73 Reklam Kurulu, MT Sağlık Ecza Kozmetik Ticaret A.Ş.ye ait “Smoke Patch” markalı nikotin bantlarına ilişkin muhtelif televizyon kanallarında yayınlanan reklamlarda yer alan ifade ve görüntülerin toplumun acıma duygularını istismar edebilecek, küçük çocukların ruh sağlığını olumsuz etkileyebilecek nitelikte olabileceği gerekçesiyle reklam veren MT Sağlık Ecza Kozmetik Ticaret A.Ş. hakkında anılan reklamları üç ay tedbiren durdurma cezası verilmesine karar verilmiştir.

DERS ÖZETİNİN TAMAMINI SİPARİŞ VERMEK İÇİN TIKLAYINIZ....

Yukarıya Git